وحدت مسلمانان؛ تجلی رحمت الهی در زمین | امنیت نتیجه وحدت است

به گزارش شهرآرانیوز؛ در هفته وحدت که یادآور اتحاد میان شیعه و سنی و همه مسلمانان است، فرصتی مغتنم برای بازخوانی آموزه‌های قرآنی فراهم آمد و با حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن ملکی، استاد دروس خارج حوزه علمیه خراسان، به بررسی آیه ۴۶ سوره مبارک انفال پرداختیم. استاد ملکی با استناد به این آیه شریف، وحدت را ریشه‌دار در رحمت رحمانی پروردگار می‌داند و آن را مایه امنیت، آرامش و قدرت مسلمانان معرفی می‌کند. وی تأکید می‌کند که وجود نبی مکرم اسلام (ص) به‌عنوان رحمت‌للعالمین، تجلی این رحمت است و اطاعت از خدا و رسول، دوری از نزاع و صبر سه دستور کلیدی برای دستیابی به آن هستند.

هفته وحدت؛ نوید رحمت و امنیت

پیش از ورود به آیه شریف ۴۶ سوره انفال، این دو بیت را تقدیم می‌کنم: «رحمتش وحدت فضا شد در جهان/ تا که باشد مایه امن و امان// هفته وحدت بدین‌سان شد پدید/ تا شود پیروزی حق را نوید». وحدت، ریشه در رحمانیت و رحمت رحمانیه پروردگار دارد.

این رحمت در وجود حضرت محمد (ص)، یعنی حضرت رحمت‌للعالمین، تجسم یافت. روایات می‌گویند خداوند دو امان در زمین آفرید: یکی وجود نازنین پیامبر و دیگری استغفار. با ارتحال پیامبر، امان جسمانی رفت، اما ذکر او و استغفار تا قیامت باقی است و هر دو ریشه در رحمت خداوند دارند. امنیت، آرامش، طمأنینه، صفا و خوش‌اخلاقی همه با رحمت پروردگار گره خورده‌اند. 

نبی مکرم اسلام (ص)، خودش، یادش، نامش و یادگار‌های او که حکایتگر مقام والای اوست، مانند قرآن کریم، همه منشأ رحمت پروردگار هستند. آیه شریفه‌ای که تلاوت شد (آیه۴۶ سوره انفال) موضوع اطاعت از خدا و پیامبر را مطرح می‌کند که جنسش، رحمت پروردگار است. درواقع وقتی مسلمانان از خداوند و پیامبر تبعیت می‌کنند، به رحمت الهی چنگ زده‌اند.

محرومیت، نقطه مقابل رحمت

خوب می‌دانیم که نقطه مقابل رحمت، لعنت است؛ یعنی دوری از نعمت و محرومیت. رحمت یعنی شامل شدن نعمت‌های پروردگار به شکل کامل در انسان. راهکار‌های رحمت‌یابی و رسیدن به رحمت، فراوان است. یکی از آنها بحث اتحاد بین مسلمانان است. وقتی مسلمانان با یکدیگر ید واحد می‌شوند و کنار هم می‌ایستند، خداوند قدرت و قوت به آنها می‌دهد که این قدرت، یکی از جلوه‌های رحمت خداست.

خداوند در آیه شریف می‌فرماید: خدا را اطاعت کنید، پیامبر را اطاعت کنید تا از رحمانیت پروردگار و رحمت رحمانیه بهره بگیرید: «وَلا تَنازَعوا»؛ با هم درگیر نشوید، منازعه و دعوا نکنید که اگر این شد، سست می‌شوید و آن جلوه ربوبی خوش و رحمانیت پروردگار از شما رخت برمی‌بندد. بخش سوم آیه این است: «وَاصبِروا إِنَّ‌ا... مَعَ‌الصّابِرینَ».

سه امر در این آیه شریف آمده است که هر سه مصداق‌های واضح رحمت‌گرایی انسان است: اول، امر به اطاعت از خدا و پیامبر؛ دوم، دوری از دعوا و جدل و درگیری؛ سوم، صبر و استقامت. خداوند با آنانی است که برای اقامه حق و عدالت، صبوری می‌کنند.

تمرکز بر مشترکات با صبر

شیعه و سنی، دو طیف از تبار اسلام عزیز هستند. اینها باید مشترکات خود را ملاحظه کنند و نقاط افتراق را بروز ندهند و این کار نیاز به صبوری دارد. کسی می‌تواند اهل اتحاد و وحدت و تحمل دیگران باشد که صبر کند. صبر، همان‌طور که در روایات آمده، زمینه‌ساز و مقدمه است برای انجام طاعت پروردگار و پرهیز از معصیت خدا تا در شرایط سخت و گرفتاری‌ها، انسان به‌هم نریزد.

اینکه پیامبر خدا رحمت‌للعالمین است، یعنی رحمتش ایجاد وحدت کرده و عالمگیر شده است. در جهان، رحمت پیامبر همه را کنار هم جمع می‌کند. تاریخ اسلام را ببینید؛ چه گروه‌های عجیب‌وغریبی که همدیگر را می‌کشتند، آمدند کنار هم قرار گرفتند. مهاجر و انصار با طایفه‌های مختلف و تفکرات گوناگون، هم‌پوشانی کردند و شدند قدرت بزرگ در جهان. در مدت کوتاهی، تأثیر این قدرت، جهان را گرفت. رحمتش، وحدت‌آفرین شد در جهان و مایه امن‌وامان.

امنیت و آرامش وقتی شکل می‌گیرد که آدم‌ها و افراد بشر کنار هم یکدیگر را تحمل کنند، حتی غیرمسلمان‌ها در یک منطقه، اگر با مسلمان‌ها زندگی می‌کنند، همدیگر را تحمل کنند و در مشترکات با هم باشند، آن وقت آنجا امن می‌شود.

امنیت در سایه رحمت

در محیطی که مسلمانان با هم زندگی می‌کنند، مانند مملکت ما که قسمت‌های مختلف تلفیقی دارد و سنی و شیعه کنار هم هستند، اگر محور زندگی‌شان وحدت‌نگری شود، رحمانیت جلوه می‌کند و رحمت پیامبری، مایه امن و امان می‌شود. اما امن و امان و امنیت را کی می‌یابیم؟ در این جنگ تحمیلی دوازده‌روزه دیدیم وقتی ایرانی‌ها کنار هم ایستادند، جنگ تمام شد، ناامنی رفت و امنیت برگشت. هفته وحدتی که امام (رضوان‌ا... علیه) نام‌گذاری کرد، از همین مایه‌های معرفتی پدید آمده است.

هفته وحدت پدید آمد تا پیروزی حق را نوید دهد. کسی که در اسلام حق‌گراست و اصول مسلم حق را به‌صورت جدی باور دارد، دوست دارد توحید، قرآن، پیامبر، اخلاق و اعتقادات در جهان عالمگیر شود و بشریت از اسلام فیض ببرد. چنین افرادی سعی می‌کنند از مسلمانان نقاط مشترک را بگیرند و برجسته کنند و پایش بایستند. دیدیم در همین جنگ دوازده‌روزه، اهل‌سنت در سیستان‌وبلوچستان خوب به میدان آمدند؛ یعنی حقیقت دستور قرآنی آیه ۴۶ سوره انفال، عملیاتی شد.

در ادامه حتما بخوانید همه؛ زیر پرچم اسلام | نگاهی به وحدت اسلامی از منظر سخنان و سیره علمای شیعه

اطاعت از خدا و رسول؛ کلید رحمت

آیه شریف می‌فرماید: «وَأَطیعُوا ا... وَ رَسولَهُ وَلا تَنازَعوا فَتَفشَلوا وَتَذهَبَ ریحُکُم وَاصبِروا إِنَّ ا... مَعَ الصّابِرینَ: فرمان خدا و پیامبرش را اطاعت کنید و نزاع و کشمکش نکنید تا سست نشوید و قدرت و شوکت شما از میان نرود! و صبر و استقامت کنید که خداوند با استقامت‌کنندگان است». این آیه، عملیاتی شد و از این به بعد هم به همین صورت است.

اگر مسلمانان در جهان با هم متحد باشند، در نقاط مشترک کنار هم رفیق باشند، هوای همدیگر را داشته باشند، مسائل اعتقادی گروهی خود را در درون نگه دارند و در میدان بروز ندهند، به حقیقت توحید، معاد، رسالت نبی مکرم اسلام و اخلاق، دل بدهند و پایش صبوری کنند، نتیجه همین خواهد شد که فرمود: «إِنَّ‌ا... مَعَ‌الصّابِرینَ»: خداوند با صابران است.

وقتی خداوند با متحدان اهل وحدت باشد، جامعه‌ای که مسلمان‌ها در آن زندگی می‌کنند، کره زمینی که مسلمان‌ها در آن هستند، تبدیل می‌شود به محل امنیت، محل آسایش، محل رفاه، محل رشد و ترقی.

اتحاد مهاجر و انصار

تاریخ اسلام گواه است که رحمت پیامبر (ص) چگونه گروه‌های متخاصم را متحد کرد. مهاجران و انصار، با طوایف و تفکرات متفاوت، کنارهم قرار گرفتند و قدرت عظیمی ساختند که جهان را تحت‌تأثیر قرار داد. این اتحاد، جلوه رحمت الهی بود که امنیت و آرامش آورد. در دوران معاصر نیز، مانند جنگ دوازده‌روزه، وقتی ایرانی‌ها -شیعه و سنی- متحد شدند، ناامنی پایان یافت و امنیت بازگشت.

هفته وحدت، ابتکار امام‌خمینی (ره)، برای برجسته کردن این معرفت است. مسلمانان باید مشترکات مانند توحید، قرآن و پیامبر را اولویت دهند و اختلافات را بروز ندهند. این هدف نیاز به صبر دارد؛ صبری که مقدمه طاعت و پرهیز از معصیت است. با این رویکرد، رحمت الهی شامل حال جامعه شده، پیروزی حق محقق می‌شود. آیه انفال این مسیر را روشن می‌کند: صبر، اطاعت و دوری از نزاع، کلید‌های وحدت و قدرت هستند.